ZWAAG is nummer 1 van wetenschapsredacteur Sjoerd de Jong op het lijstje van de 5 beste boeken van de 24 recensenten van NRC Handelsblad! ‘Een meer dan complete biografie van een schrijver die in postmoderne Strum und Drang alles wilde zijn en één ding werd: beroemd,’ luidt zijn mooie omschrijving van mijn boek.

Eerder schreef Sjoerd de Jong al een column over ZWAAG en diens ‘romantische geldingsdrift’: https://www.nrc.nl/nieuws/2025/12/09/romantische-geldingsdrift-a4914554 waarin hij het over een ‘imposante biografie’ heeft die ‘de man ongenaakbaar laat zien in zijn vele tegenstrijdigheden – charmant en gekmakend, schuchter en manisch, egocentrisch en meelevend – maar zonder zijn werk te lezen als een diagnose daarvan.’ De Jong noemt de ‘verbolgen reactie’ van sommige kennisjes van Zwagerman ‘heel Proustiaans’: ‘Proust kon als geen ander de ontzetting beschrijven die toeslaat als je iemand, een bekende, vriend of geliefde, ineens met andere ogen ziet. Maar ook de vertrouwde, altijd enthousiaste sales man – van taal, kunst én zichzelf – ontbreekt in het boek niet.’ Hij schrijft ook dat vergeleken bij de ‘erotische bijzonderheden’ van Proust, zoals door zijn biografen opgetekend, ‘die van de grootstedelijke Alkmaarder afsteken als studentenuitspattingen’. Waarvan akte!